२८ असार, २०८२ | 12 Jul, 2025
माइग्रेन भनेको के हो ?
माइग्रेन भनेको एक प्रकारको टाउको दुख्ने रोग हो, जुन समय समयमा दोहोरिरहन्छ । यो दुखाई प्रायः टाउकोको एक भागमा हुने गर्दछ । यो रोगमा टाउकोमा च्वास्स च्वास्स घोचेजस्तो गरेर दुख्ने गर्छ । माइग्रेन बाल्यवस्था वा युवावस्थादेखि नै सुरु हुनसक्छ ।
माइग्रेनका कारणहरु
हलसम्म माइग्रेन किन हुन्छ भन्ने निश्चित कारण पत्ता लगाई सकिएको छैन । तर यसलाई बंशानुगत रोगको रुपमा लिन सकिन्छ । मस्तिष्कमा जैविक रसायनहरुको असन्तुलन हुँदा माइग्रेनको समस्या उत्पन्न हुन्छ भन्ने पनि वैज्ञानिकहरुको कार्यमा धेरै परिवर्तन आउँछ जसmे रत्तनली र मस्तिष्कवरिपरिका नसाहरु सुन्निन थाल्दछ ।
अन्य कारणहरु
यस्ता कारणहरुले माइग्रेन हुने सम्भावना बढी हुन्छ ।
माइग्रेनका लक्षणहरु
माइग्रेन एउटा जीर्ण (लामो समयसम्म रहने) रोग हो र यसका लक्षणहरु बिरामी पिच्छे फरक हुने गर्दछन् । तिनमध्ये प्रायः
माइग्रेन कसरी पत्ता लगाइन्छ ?
माथि भनिएका लक्षहरुका आधारमा माइग्रेन रोग हो भनेर अनुमान लगनउन सकिन्छ । यसका लागि कुनै निश्चित जाँच छैन र चिकित्सकले गर्ने शारीरिक जाँचमा पनि प्रायमा केही पनि खराबी नदेखिने हुन्छ । माइग्रेनका लागि अन्य कुनै जाँचको आवश्यकता पनि खास पर्दैन । यदि माथि भनिएका लक्षणहरु बिरामीको दुखाईसँग मिल्दैनन् भने चिकित्सकले मस्तिष्क सम्वन्धी अन्य कुनै परिक्षण गराउन सक्छन्, जस्तैः एम.आर.आई., सिट िस्क्यान आदि ।
माइग्रेन रोकथामका उपायहरु
माइग्रेनको कुनै निश्चित उपचार नभएतापनि हामी स्वयंमले तल दिएकाउपायहरु अपनायौं भने यसको दुखाईबाट धेरै हदसम्म आफूलाई बचाउन सक्छौं ।
माइग्रेन हुने विशेष कारण अहिलेसम्म पत्ता लगाउन सकिएको छैन । माथि भनिएका उपायहरु अपनाउन सके यसको दुखाईबाट केहि हदसम्म आफूलाई बचाउन सकिन्छ र साथसाथै टाउको दुखाईको एउटा दैनिक तालिका बनाउन सके अझ सजिलो हुन्छ । किनकि यसले हप्ता वा महिनामा कति पटक टाउको दुख्ने गर्दछ भन्ने थाहा पाउन मद्धत गर्छ र यसलाई हेरी चिकित्सकले सजिलोसँग औषधि उपचार गर्न सक्नेछन् ।
सावार:नर्भिक इन्टरनेशनल हस्पिटल द्वारा प्रकाशित ब्रोसर
